Çukur ayna üzerine gelen ışınları belli bir noktada toplayan ayna.
C merkezli, R yarıçaplı bir çemberin herhangi bir yay parçasını çıkartıp dış kısmını sırladığımızda bir çukur ayna elde ederiz. Bu çukur aynada
Çukur aynaya gelen ışınlar yansıma kanunlarına uygun olarak yansır. Ancak düzlem aynadan farklı olarak ayna küresel olduğundan normal aynanın her noktasında farklı doğrultudadır. Bu yüzden asal eksene paralel gelen ışınlar tek bir noktada toplanır. Bazı özel noktalardan geçen ışınların yansımasını şöyle tanımlayabiliriz.
Bir cismin, çukur aynada oluşan görüntüsünün yeri ve boyu aşağıdaki formüllerle hesaplanır.
$$m \equiv \frac{h_\mathrm{i}}{h} = - \frac{q}{p}$$
$$\frac{1}{q}+ \frac{1}{p} = \frac{1}{f}$$
Yukarıdaki formüllerde işaret seçimi oldukça önemlidir. Cismin görüntüsünün ters ya da düz olduğu veya aynanın arkasında ya da önünde oluştuğu işarete bağlıdır. İşaret seçiminde aşağıdakilere dikkat edilmelidir.
Cisim aynanın önündeyse | p pozitif |
Cisim aynanın arkasındaysa | p negatif |
Görüntü aynanın önündeyse (gerçek görüntü) | q pozitif |
Görüntü aynanın arkasındaysa (sanal görüntü) | q negatif |
Eğrilik merkezi aynanın önündeyse | f ve R pozitif |
Eğrilik merkezi aynanın arkasındaysa (Tümsek ayna) | f ve R negatif |
M pozitifse | görüntü düz |
M negatifse | görüntü ters |
Yukarıdaki formüller yorumlanarak bazı özel noktalardaki cisimlerin görüntüleri hesaplanabilir.
File:Concavo 1.png File:Concavo 2.png File:Concavo 3.png File:Concavo 4.png
Orijinal kaynak: çukur ayna. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page